वामपन्थी नेता अनुरा कुमारा दिशानायके (एकेडी) श्रीलंकाको नयाँ राष्ट्रपति निर्वाचित भएका छन्। ७५ वर्षसम्म श्रीलंकामा शासन सत्ताको वरिपरि रहेका राजनीतिक शक्तिहरूलाई रोकेर दिशानायकेलाई राष्ट्रपति चुन्ने श्रीलंकाली जनताको निर्णय २०२२ को विद्रोहको निरन्तरता भएको राजनीतिक विश्लेषकहरूले बताएका छन्।

श्रीलंकामा आर्थिक संकट चुलिएपछि सुरु भएको जनप्रदर्शनले दुई वर्षअघि राजापाक्षे परिवारको शासन अन्त्य गराएको थियो। २०२२ को विद्रोहले राष्ट्रपति गोटाबाया राजापाक्षेलाई देश छोड्न बाध्य पारेपछि प्रधानमन्त्री रनिल विक्रमासिंघे अन्तरिम राष्ट्रपति बनेका थिए। तर, शनिबार सम्पन्न राष्ट्रपति निर्वाचनमा श्रीलंकाली जनताले दिशानायकेलाई चुन्दै शासनमा पूर्ण परिवर्तनको चाहना पूरा गरेका छन्।

निर्वाचनमा निवर्तमान राष्ट्रपति विक्रमासिंघे र विपक्षी नेता सजीथ प्रेमदासा जस्ता प्रमुख उम्मेदवारलाई पछि पार्दै दिशानायकेले ४२.३१ प्रतिशत मत प्राप्त गरे। दिशानायकेले भ्रष्टाचार अन्त्यको नारा दिएर चुनावमा विजय हासिल गरेका हुन्, जबकि श्रीलंकाली जनताले राजनीतिक घरानाको बाहिरका एक जनताको प्रतिनिधिलाई नेतृत्वमा चुन्ने चाहना देखाएका छन्।

श्रीलंकाको राजनीतिक परिवर्तन
राजनीतिक विश्लेषकहरूले दिशानायकेको चुनावी जितलाई श्रीलंकाको शासन सत्तामा भ्रष्टाचार अन्त्यको स्पष्ट जनादेशको रूपमा हेरेका छन्। आर्थिक संकट र राजापाक्षे परिवारको भ्रष्टाचारका विरुद्धको जनविद्रोहपछि जनताले देशको राजनीतिक भविष्यमा स्थायित्व र पारदर्शिता चाहेका थिए। श्रीलंकाको नेशनल पिस काउन्सिलका निर्देशक डा. जेन परेराले भने, "मानिसहरूले पूर्ण परिवर्तन चाहेका थिए, र यो जित श्रीलंकाली जनताको शासनमा पारदर्शिता र भ्रष्टाचारमुक्त व्यवस्थाको चाहनाको प्रतिबिम्ब हो।"

चुनौतीपूर्ण कार्यकालको सुरुवात
अनुरा कुमारा दिशानायकेले सम्भवतः भोलि सोमबार शपथ लिनेछन्। यद्यपि, उनको कार्यकाल सहज हुनेछैन। श्रीलंकाको अर्थतन्त्र अहिले पनि संकटमा छ, र आईएमएफसँगको नयाँ आर्थिक सम्झौताका कडा शर्तहरू पूरा गर्न कठिनाइ हुनेछ। साथै, उनको दलका संसदमा जम्मा ३ सदस्य मात्रै छन्, जसले गर्दा नयाँ सरकार गठनमा चुनौती आउन सक्छ।

श्रीलंकामा जारी भूराजनीतिक तनावका बीच चीन, भारत, र अमेरिकासँग कूटनीतिक सम्बन्ध सन्तुलित गर्नुपर्ने दिशानायकेका लागि अर्को ठुलो चुनौती हुनेछ।