स्वादिलो खाजाका रूपमा चिनिने बदामलाई अहिले विभिन्न वैज्ञानिक अनुसन्धानहरूले स्वास्थ्यका लागि अमूल्य उपहारको रूपमा प्रमाणित गरिरहेका छन् । पछिल्ला वर्षहरूमा प्रकाशित अध्ययनहरूले पोषण, रोग प्रतिरोध, मानसिक स्वास्थ्य, तौल नियन्त्रण, र दीर्घायुसँग बदामको प्रत्यक्ष सम्बन्ध रहेको देखाएका छन् ।

पोषणविद्हरूका अनुसार, बदाममा पाइने प्रोटिन, फाइबर, भिटामिन ई, एन्टिअक्सिडेन्ट र स्वस्थ बोसोले शरीरका विविध प्रणालीलाई सन्तुलित राख्न महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छ । यी तत्वहरू शरीरका कोषहरूको संरक्षण, ऊर्जा उत्पादन र रोगविरुद्ध लड्ने क्षमतामा समेत प्रभावकारी देखिएका छन् ।

हृदय स्वास्थ्यमा बदामको भूमिका
हार्वर्ड टी.एच. चान स्कूल अफ पब्लिक हेल्थले २०१५ मा गरेको अध्ययन अनुसार, नियमित रूपमा बदाम खाने व्यक्तिहरूमा हृदयघात तथा कोरोनरी हृदय रोगको जोखिम २५ प्रतिशतसम्म कम हुने देखिएको छ । उक्त अध्ययनमा १ लाख २० हजारभन्दा बढी व्यक्तिहरूलाई ३० वर्षभन्दा बढी समय अनुगमन गरिएको थियो ।

त्यस्तै, अमेरिकन हार्ट एशोसिएसनले पनि बदामले खराब कोलेस्टेरोल (LDL) घटाउने, रक्तचाप नियन्त्रणमा राख्ने र रक्त जम्ने सम्भावना घटाउने निष्कर्ष निकालेको छ, जसले मुटु रोगको जोखिम उल्लेखनीय रूपमा घटाउँछ ।

मस्तिष्क र स्मरणशक्तिमा सुधार
Frontiers in Aging Neuroscience मा २०१६ मा प्रकाशित अध्ययन अनुसार, बदाममा पाइने भिटामिन ई र ओमेगा–३ फ्याटी एसिडले मस्तिष्कका कोषहरूलाई क्षय हुनबाट जोगाउने र स्मरणशक्ति सुधार्ने देखिएको छ । वृद्धावस्थामा डिमेन्सिया वा अल्जाइमर्स रोक्न पनि यसको प्रभाव देखिएको छ । मस्तिष्क विशेषज्ञहरूका अनुसार, बदामले ध्यान केन्द्रित गर्न र तनाव घटाउन समेत सहयोग पुर्‍याउँछ भन्ने पत्ता लगाएका छन् ।

तौल नियन्त्रण र मधुमेहमा फाइदा
European Journal of Clinical Nutrition (2014) मा प्रकाशित एक शोध अनुसार, दिनमा झन्डै ४३ ग्राम (३५ वटा जति) बदाम खाँदा १२ हप्तामा शरीरको बोसो र कम्मरको घेरो उल्लेखनीय रूपमा घटेको देखिएको छ । बदाममा भएको प्रोटिन र फाइबरले लामो समयसम्म पेट भरिएको अनुभूति दिन्छ, जसले अनावश्यक खपतबाट बचाउँछ ।

American Journal of Clinical Nutrition (2004) अनुसार, बदामले भोजनपछिको ग्लुकोज स्पाइकलाई घटाउने देखिएको छ, जसले मधुमेह वा प्रीडायबेटिक अवस्थाका व्यक्तिहरूलाई लाभ पुर्‍याउँछ ।

क्यान्सर र सूजनको जोखिममा कमी
बदामको छालामा पाइने प्राकृतिक यौगिकहरू (फेनोलिक कम्पाउन्ड्स) सूजन कम गर्ने र शरीरमा हुने कोष क्षयलाई रोक्ने कार्यमा उपयोगी देखिएका छन् । Journal of the National Cancer Institute का अनुसार, यस्ता तत्वहरूले कोलन र स्तन क्यान्सरको जोखिम कम गर्न सक्छन् भन्ने सम्भावना देखिएको छ ।

पाचन प्रणाली र दीर्घायुमा सहयोग
फाइबरको राम्रो स्रोतका रूपमा बदामले पाचन प्रणालीलाई सशक्त बनाउँछ । कब्जियत तथा आन्द्रासम्बन्धी अन्य समस्यामा सुधार ल्याउनुका साथै आन्द्राका कोषहरूमा लाभदायक असर देखिएको छ । अमेरिकामा गरिएको एक दीर्घकालीन अनुसन्धान अनुसार, नियमित रूपमा बदाम सेवन गर्ने व्यक्तिहरूमा समयअगावै मृत्युको जोखिम २० प्रतिशतसम्म कम देखिएको छ ।

सावधानी र सम्भावित जोखिमहरू
बदाम लाभदायक भए पनि सावधानी अपनाउन जरुरी छ । असंरक्षित रूपमा राखिएको बदाममा Aspergillus flavus नामक फफूँद विकास भई अफ्लाटक्सिन नामक विषाक्त पदार्थ उत्पादन हुन सक्छ, जसले कलेजोमा गम्भीर असर पुर्‍याउन सक्छ । यसबाहेक, बदामप्रति एलर्जी हुने व्यक्तिहरूमा सास फेर्न गाह्रो हुने, बान्ता, छालामा र्‍यास देखिने लगायतका प्रतिक्रिया देखिन सक्छन् ।

बदाम पोषण र रोग निवारणको दृष्टिले निकै लाभदायक देखिएको छ। मुटु, मस्तिष्क, पाचन प्रणालीदेखि क्यान्सरजस्ता घातक रोगसम्मको रोकथाममा यसको भूमिका उल्लेखनीय छ। तर, गुणस्तरयुक्त र सुरक्षित स्रोतबाट सन्तुलित मात्रामा सेवन गर्नैपर्छ भन्नेमा विज्ञहरू एकमत छन् ।

बदाम यसरी खान सकिन्छ 

भुटेको बदाम
भुटेको बदाम खान सबैलाई मन पर्छ । यसमा हल्का नुन हाल्नुहोस्, यसलाई हल्लाउनुहोस् र नाश्ताको रूपमा प्रयोग गर्नुहोस् । यो एक स्वस्थ खाजाका रुपमा लिइएको छ ।

बदाम चटनी
बदामबाट बनेको चटनी दक्षिण एसियामा धेरै लोकप्रिय छ । यसलाई इडली, दोसा वा चपातीसँग खान सकिन्छ। यसमा दही, भुटेको बदाम, लसुन र खुर्सानीले स्वाद थप्न सक्छ ।

बदाम र गुड़का लड्डू
गुड़ र बदामको मिश्रण स्वास्थ्यको लागि अमृत जस्तै हो। यी लड्डूले शरीरलाई न्यानो मात्र राख्दैन, फलाम र प्रोटिन पनि प्रदान गर्छ ।

बदाम बटर
आजकल पिनट बटर बजारमा निकै चलनमा छ तर यसलाई घरमै पनि बनाउन सकिन्छ । यो बच्चाहरुको लागी एक राम्रो र स्वस्थ पकवान बन्न सक्छ।